ทำไมท้องเรือถึงนิยมทาสีแดง
เรือเดินทะเลส่วนใหญ่ที่เราเห็นมักมีท้องเรือเป็นสีแดง ไม่เว้นแม้แต่เรือขนส่งสินค้า เรือโดยสาร หรือเรือพระราชพิธี หลายคนอาจคิดว่าเป็นเพียงรสนิยม หรือเพื่อความโดดเด่น แต่ความจริงแล้ว เรื่องนี้มีความลับทางเทคนิคและประวัติศาสตร์ที่ชวนทึ่ง!
ประวัติการใช้สีแดงที่ท้องเรือ
ย้อนกลับไปในอดีต เมื่อการต่อเรือยังใช้ไม้เป็นวัสดุหลัก ท้องเรือไม้มักประสบปัญหาสัตว์น้ำและพืชทะเล เช่น เพรียง สาหร่าย รวมถึงหนอนทะเลคอยเกาะกินและทำลายพื้นผิวไม้ การแก้ไขของชาวเรือในยุคนั้น คือการนำแผ่นทองแดงมาประกบติดที่ส่วนล่างของลำเรือ
ทองแดงมีคุณสมบัติพิเศษ: เป็นพิษต่อสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กในทะเล
ช่วยป้องกันหนอนเจาะไม้ เพรียง และสาหร่ายทะเลไม่ให้มาเกาะเดินเรือ
สีแดงที่เห็นมาจากสีธรรมชาติของทองแดงเมื่อโดนน้ำทะเล
ตรงนี้เองคือจุดเริ่มต้นของประเพณีการใช้สีแดงที่ท้องเรือ
ปัญหา "ฟาวล์ลิง" หรือ "เพรียงเกาะ"
ถึงแม้จะก้าวสู่ยุคที่เรือต่อจากเหล็กหรือโลหะ ปัญหาสัตว์และพืชทะเลมาเกาะใต้น้ำก็ยังคงอยู่
"ฟาวล์ลิง (fouling)" คือปรากฏการณ์ที่สัตว์น้ำต่างๆ เช่น เพรียง สาหร่าย หรือหอย มาเกาะอยู่ที่ท้องเรือใต้ผิวน้ำ
ผลเสียของเพรียงเกาะท้องเรือ:
เพิ่มน้ำหนักเรือ ทำให้การเดินเรือสิ้นเปลืองพลังงานมากขึ้น
สร้างแรงต้านทานน้ำ (drag) ความเร็วเรือลดลง
เพิ่มความเสี่ยงต่อโครงสร้างและความปลอดภัยของตัวเรือ
สีกันเพรียง (Antifouling Paint) กับเทคโนโลยีปัจจุบัน
ในสมัยใหม่ แม้เรือจะสร้างจากเหล็กหรือโลหะ แต่การป้องกันสิ่งมีชีวิตมาเกาะก็ยังจำเป็น สีกันเพรียง (antifouling paint) จึงถูกพัฒนาขึ้น โดยยังคงส่วนผสมของทองแดงบางส่วนไว้ เพื่อประสิทธิภาพในการป้องกันสูงสุด
คุณสมบัติของสีกันเพรียงแบบใส่ทองแดง:
ป้องกันการเกาะของเพรียงและพืชทะเล
ลดแรงต้านน้ำและช่วยให้เรือเคลื่อนที่ได้เร็วขึ้น
ลดการใช้เชื้อเพลิงและค่าใช้จ่ายในการเดินเรือ
ทำไมยังคงนิยมใช้สีแดง
ในปัจจุบัน สีกันเพรียงมีให้เลือกหลายสีมากขึ้น แต่ สีแดงก็ยังเป็นมาตรฐานของอุตสาหกรรมเดินทะเลด้วยเหตุผลสำคัญ เช่น:
เป็นธรรมเนียมดั้งเดิม: ช่วยให้แยกส่วนน้ำลึก-ตื้นหรือรอยน้ำที่ปลอดภัย
ประสิทธิภาพสูง: สีที่มีทองแดงมักเป็นสีแดง ช่วยป้องกันสิ่งมีชีวิตทะเลได้ดีที่สุด
ปลอดภัยในการเดินเรือ: แสงสีแดงใต้ผิวน้ำนั้นมองเห็นง่ายในบางสถานการณ์ เพิ่มความปลอดภัย
ภาพลักษณ์เรือ: กลายเป็นภาพจำว่าสีแดงคือ สีของท้องเรือสำหรับนักเดินเรือทั่วโลก
เรือประเภทไหนที่ใช้ท้องเรือสีแดงบ้าง?
เรือสินค้า เรือข้ามฟาก เรือสำราญระดับโลก
เรือขนส่งพาณิชย์ขนาดใหญ่
เรือพระราชพิธี เช่น เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช (ภายในทาสีแดง ภายนอกสีเขียว)
รหัสสีกันเพรียง: แม้จะมีสีน้ำเงิน เขียว เทา แต่ "สีแดง" ยังคงเป็นที่นิยมที่สุดด้วยความเชื่อมั่นด้านคุณสมบัติและภาพลักษณ์
สรุป: สีแดงที่ท้องเรือมีดีมากกว่าความสวย!
สีแดงที่ท้องเรือสะท้อนถึงการผสมผสานของเทคโนโลยี ปรัชญา และประเพณีการเดินเรือ ไม่ใช่แค่สวยงาม แต่ปกป้องเรือจากศัตรูใต้น้ำอย่างเพรียงและฟาวล์ลิงได้จริง
ข้อดีของท้องเรือสีแดง
ลดการเกาะของสัตว์น้ำ และพืชน้ำ
ช่วยประหยัดเชื้อเพลิงจากแรงต้านที่ลดลง
เพิ่มความปลอดภัยขณะเรือเทียบท่า
ต่ออายุการใช้งานของเรือ
ครั้งต่อไปที่เห็นเรือท้องแดง อย่าลืมนึกถึงภูมิปัญญาชาวทะเลที่สั่งสมกันมาหลายร้อยปี!